روز سهشنبه ۶ اردیبهشت خبرگزاری تسنیم یک گزارش عجیب با این تیتر منتشر کرد:
«یک اتفاق عجیب در بازار نشر ایران: قیمت کتاب در آستانه نمایشگاه کاهش یافت»
برای من و البته خیلی از اهالی نشر که بازار کتاب را میشناسند قطعا این خبر در نگاه اول بسیار خندهدار است.
اصلا اهالی نشر هم نباشی بازهم خندهدار است
شما در ایران زندگی بکنی و خبر از کاهش قیمت چیزی بشنوی ناخودآگاه میخندی
چطور میشود در حالی که قیمت دلار طی چند ماهه پایانی سال در نوسان رو به تزاید است و قیمت کاغذ طی یک سال گذشته پائین نیامده بلکه بالا هم رفته شما خبر از کاهش میدهی؟
در حالی که دولت هیچ کاغذی نتوانسته وارد بکند و ارز دولتی ۴۲۰۰ از روی کاغذ برداشته شده و وزیر ارشاد فقط خبر از تولید و خودکفایی کاغذ میدهد و هیچ کار عملی برای کاهش قیمت اصلیترین بخش تولید کتاب انجام نشده است، خبری اینچنین و عجیب با آماری بدون پشتوانه و مجعول توسط یک خبرگزاری منتشر میشود؟!
در ابتدای هر سال قیمتها به صورت پیشفرض بین ۲۰ الی ۳۰ درصد توسط خود دولت افزایش پیدا میکند، بیمه، حقوق، هزینه حمل و نقل و … و حالا شما در همین ابتدای سال و در آستانه نمایشگاه کتاب چنین خبری را با پشتوانهای ضعیف جعل میکنید؟
منبع آمار ارائه شده بانک اطلاعات مؤسسه خانه کتاب است و لازم است در خصوص این بانک اطلاعات نکاتی را خدمت دوستان عرض کنم:
۱- آمار بر اساس ثبت اطلاعات کتابهای اعلام وصول شده توسط ادارات کل و اداره کتاب وزارت ارشاد در بانک اطلاعات خانه کتاب ثبت میگردد. همه ناشران به خوبی میدانند که در بسیاری از مواقع فاصله بین چاپ و انتشار کتاب و اعلام وصول یک فاصله زمانی چند هفتهای است و البته فاصله دریافت کتابها و ثبت آنها در بانک اطلاعات خانه کتاب هم همینطور یعنی حداقل ۳۰ الی ۴۰ درصد کتابها با یک فاصله یک ماهه در بانک اطلاعات خانه کتاب ثبت میگردد.
۲- آمار فروردین ماه به جهت یک تعطیلی ۱۵ روزه و بعد از آنهم شروع ماه رمضان که بدون شک با درصد تأخیر بیشتری مواجه است بالاخص آنکه تیم و تیمهای ثبت کننده اطلاعات نیز حدود ۱۵ روز تعطیل بودهاند.
۳- وب سایت اداره کتاب از نیمه اسفند تا همین یکی دو هفته پیش هک و عملا از دسترس خارج شده بود و با توجه به اینکه ثبت اعلام وصول به صورت آنلاین و حضوری باید انجام شود بسیاری از ناشرها موفق به اعلام وصول کتابهای خود در ماه فروردین نشدهاند
حالا یک خبرنگار دانسته یا ندانسته از این آمار چنین سوء استفاده کرده و کاهش قیمتها را به اسم وزارت ارشاد و فعالیتهایی چون الزام به درج «این کتاب با کاغذ دولتی منتشر شده است» که قبلا هم بوده و یا «در ماههای گذشته محمولههایی از کاغذهای دولتی میان ناشران توزیع شده است که بهنظر میرسد حالا تأثیر خود را بر بازار قیمتها در آستانه نمایشگاه نشان داده است» که اصلا اینطور نبوده و چنین اتفاقی به معنای تاثیرگذارش نیفتاده ثبت کرده و بخواهد از آب گل آلود ماهی بگیرد، عجیب نیست .
شاهد بر نقض ادعاهای این خبرنگار مجهول الهویه اینکه اگر امروز (۸ اردیبهشت) شما به بانک اطلاعات خانه کتاب مراجعه کنید و آمار فروردین ماه را استخراج کنید میبیند که قیمت میانگین کتاب به «۵۹۰,۶۰۷» رسیده است. یعنی طی دو سه رو بعد از تهیه گزارش توسط این خبرنگار قیمت کتاب از «۵۷۷۰۰» تومان به «۵۹۰۰۰» تومان رسیده است. (اسلاید دوم)
این آمار تا زمان برگزاری نمایشگاه که بسیاری از ناشران ملزم به بروزرسانی اطلاعات خود هستند بالاتر خواهد رفت
توصیه میکنم خبرنگاران همسو و همجهت با دولت فعلی دلسوزانه و با دقت بیشتری به تحلیلهای آماری بپردازند. اوضاع اقتصاد نشر به اندازه کافی خراب هست و مسئولین و متصدیان هنوز به اولیات و ابتدائیات ساماندهی اقتصاد نشر هم نرسیدهاند، حالا در این میان آمارهای اینچنین توهمزا هم که منتشر شود خدا میداند تا پایان سال چه بلاهای دیگری قراراست بر سر نشر و کتاب این مملکت بیاید.