فکر می‌کنم قدیمی‌ترین مرثیه در فراق فرزند که به ما رسیده است را فردوسی زمانی که شصت و پنج سال داشت و فرزندش را از دست داد سروده است.
مرا بود نوبت، برفت آن جوان
زدردش منم چون تن بی‌روان
نوشتن درمانی (Scriptotherapy) تقریبا از قرن ۱۶ میلادی در اروپا شناخته و توصیه می‌شود اما اهل قلم ما از دیرباز برای تاب‌آوری مرگ فرزند و عزیزان به نوشتن و سروردن روی می‌آوردند و شاعران زیادی چون مسعود سعد سلمان، عمعق بخارایی، کمال‌الدین اصفهانی، سعدی، حافظ و … در غم فراق فرزند شعر سروده‌اند. و نوشتن پناهگاه این روزهای تلخ‌شان بوده است چنانکه کمال‌الدین اصفهانی می‌گوید:
سخت‌جانی بیش از این چبود که در حالی چنین
خاطر و طبعم به اشعار و سمر باز آمدند
زین‌الدین بن علی عاملی معروف به شهید ثانی (د: ۹۶۵ق.) از جمله علما و نویسندگان شهیر جهان تشیع است که تمامی فرزندان او در چند سال اول زندگی از دنیا رفته‌اند و او پس از فوت فرزندش محمد به سال ۹۵۴ق. به نوشتن پناه برده و برای آرامش خود و اطرافیان کتابی با نام «مُسکّن الفؤاد عند فقد الاحبة و الاولاد» به نگارش در می‌آورد. عنوانی گویا که معرف متن کتاب است.
«آرامش قلب‌ها هنگام از دست دادن عزیزان و فرزندان»
البته شهید ثانی در این کتاب ضمن تسلای خود پا را فراتر گذاشته و با تمسک به آیات و روایات و حکایات سعی نموده دست به نگارشی بزند که در موقعیت‌های مشابه مایه تسلای دیگران نیز باشد.
در زمانه ما نیز سرودن شعر و نگاشتن کتاب و چاپ و انتشار آن امری شایع است و سوگواری با کتاب در غم فرزند و پناه آوردن به کتاب یکی از بهترین راه‌های تاب‌آوری این غم جانکاه است.
در ۱۵ اسفند سال ۱۳۸۲ بابک فرزند استاد ایرج افشار از دنیا رخت بر می‌بندد و استاد در مراسم ختمش اعلام می‌کند:
« که به جای هفته و چهل و سال، چون او شیفته به مسائل کتاب ایران بود و با تأسیس «کتابفروشی تاریخ» نشان داد که آن پیشه باید محفل فرهنگی و کانون شناساندن کتاب باشد، و هم برای آنکه رگه‌های شوق او نخشکد، به همسر عزیزش بانو ماری صوفی، پیشنهاد کردم از برگزاری چنان مراسی خودداری کنیم و هزینه‌های آن مراسم به تهیه و چاپ کتابی درباره «کتابفروشی»اختصاص بیابد»
نتیجه این اقدام تبدیل می‌شود به دو جلد کتاب با نام «کتابفروشی» که اولی به سال ۱۳۸۳ توسط انتشارات شهاب ثاقب و مجلد بعدی در سال ۱۳۸۷ توسط انتشارات خجسته منتشر می‌شود.
افشار که همه وجودش کتاب بود و همه جانش فرزندانش به کتاب پناه برد و با این ابتکار کمک کرد تا همراهی و همدلی دیگران نیز کمکی باشد در تسکین این درد و در این شکل از سوگواری جمعی از اقوام، دوستان و آشنایان، هرکدام در یادبود فرزند متنی نگاشته و دوشادوش صاحب‌عزا یاد آن عزیز را زنده نگاه می‌دارند و تاب آوری این مصیبت بزرگ را کمی مرهم می‌شوند.
افسوس و دریغ که فرزند استاد عزیز جمشید کیانفر نیز در جوانانی به کام مرگ می‌رود ۱۴ تیر ۱۳۸۶ و اندوه سراپای خانواده و دوستان را فرا می‌گیرد.
استاد کیانفر و همسر فرهیخته‌شان بانو پروین استخری نیز به تقلید از استاد ایرج افشار روی به انتشار مجموعه‌ای با نام «مزدک‌نامه» می‌آورند. و تا به امروز ۷ جلد مزدک‌نامه مملو از مقالات، یادداشت‌ها و اشعار خواندنی و ارزشمند با همراهی عده کثیری از اهالی قلم در سوگواری مزدک عزیز منتشر شده است.
تیرماه ۱۴۰۰ نیز نازنین فرزندی از اهالی فرهنگ را از ما گرفت و هادی میرزانژاد موحد و شادی پیروزی عزیز به سوگ ایلیا جان نشستند.
«مثل سرسبزی منجمد ایتاکا ایلیا» عنوان آخرین مجموعه شعر استاد م. مؤید است که به نام ایلیا مزین و به ایلیا تقدیم شده و به همراه عکس‌هایی که ایلیا از استاد گرفته در انتشاراتی که به نام ایلیاست چاپ و منتشر گردیده است.
یاد ایلیا، مزدک جان و بابک عزیز مانا
و خوشا به سعادتشان که پدران و مادران فرهیخته‌شان با همراهی دوستان و یاران اینگونه یادشان را گرامی و سعی می‌کنند تا غمشان را تاب آورند.